Jednym z niezwykle istotnych tematów, jakie reguluje prawo rodzinne, jest obowiązek alimentacyjny, czyli obowiązek dostarczania środków utrzymania innej osobie. Najczęściej funkcja alimentacji dotyczy rodziców i dzieci, a jej główny cel to zapewnienie rodzinie środków materialnych niezbędnych do jej prawidłowego funkcjonowania. Niepłacenie alimentów w Polsce to zjawisko powszechne – według wiceministra sprawiedliwości Michała Wójcika ok. 1 mln dzieci nie dostaje alimentów (wypowiedź z maja 2017 r.).

Jednym z niezwykle istotnych tematów, jakie reguluje prawo rodzinne, jest obowiązek alimentacyjny, czyli obowiązek dostarczania środków utrzymania innej osobie. Najczęściej funkcja alimentacji dotyczy rodziców i dzieci, a jej główny cel to zapewnienie rodzinie środków materialnych niezbędnych do jej prawidłowego funkcjonowania. Niepłacenie alimentów w Polsce to zjawisko powszechne – według wiceministra sprawiedliwości Michała Wójcika ok. 1 mln dzieci nie dostaje alimentów (wypowiedź z maja 2017 r.). Dodał też, że skuteczność egzekucji komorniczych wynosi tylko 20%. W przypadku, gdy alimenty na dziecko nie są płacone przez wyznaczonego rodzica, zobowiązania te wypłacane są z Funduszu Alimentacyjnego (w kwocie nieprzekraczającej 500 zł). Dziś zaległości alimentacyjne sięgają 11 mld złotych. Ten bardzo poważny problem społeczny nasilał się od dawna, a wielu upatrywało go w sformułowaniu obowiązujących przepisów. Podstawą do wszczęcia postępowania karnego wobec rodzica niepłacącego alimentów były znamiona “uporczywego” uchylania się od tego obowiązku. Sąd zatem indywidualnie musiał określić, czy niepłacenie alimentów przez danego rodzica miało cechy “uporczywości”. Wielu dłużników unikało w ten sposób kar, przekazując na dziecko symboliczną kwotę – znacznie mniejszą niż zasądzoną.

W marcu bieżącego roku (2017), Sejm przyjął nowelizację Kodeksu Karnego, z której wynikało, że osobom, których łączny dług alimentacyjny wyniesie “równowartość co najmniej trzech świadczeń okresowych” (najczęściej dotyczy to 3 świadczeń miesięcznych), będzie grozić konsekwencjami do roku więzienia. Zapis ten, w odróżnieniu od dotychczasowego o “uporczywym” uchylaniu się od płacenia alimentów na dziecko, ma na celu zwiększenie skuteczności prawa i zredukowanie problemu ignorowania obowiązku alimentacyjnego w Polsce do minimum. Przepisy te weszły w życie w maju tego roku – od tej pory za niepłacenie alimentów grożą grzywną, kara ograniczenia wolności lub pozbawienie wolności do roku. Dwa lata więzienia z kolei będą groziły osobom, które narażają swoich bliskich na “niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb” – tyczy się to tych sytuacji, w których drugi z rodziców nie jest w stanie zapewnić dziecku np. wyżywienia lub opłacenia jego leczenia.

Po wprowadzeniu nowych przepisów pojawiło się wiele wątpliwości dotyczących tych sytuacji, w których rodzic zobowiązany do płacenia alimentów nie ma żadnych środków, z których mógłby je płacić. Norma karna nie będzie obowiązywała w tych przypadkach – jeżeli rodzic ponad wszelką wątpliwość nie jest w stanie spełniać obowiązku alimentacyjnego. Alimenty te, jak dotychczas, wypłacane będą z Funduszu Alimentacyjnego. Ponadto warto wiedzieć, że jeśli dłużnik przed upływem 30 dni od pierwszego przesłuchania zdecyduje się uregulować wszystkie alimenty na dziecko, uniknie kary. >prawo rodzinne< obejmuje szereg sytuacji, które każdorazowo należy przeanalizować i dostosować do konkretnej sytuacji. Nie ma tu gotowych rozwiązań a jedynie wiedza i doświadczenie profesjonalisty, obiektywnie podchodzącego do sprawy, pozwalają znaleźć najlepsze w danej sprawie rozwiązania.