ROZWÓD
SŁOWA PRZYSIĘGI BRZMIĄ
"I, że cię nie opuszczę aż do śmierci"
Jakkolwiek pełne wiary w przyszłość i niezłomną siłę miłości, coraz częściej (co pokazują statystyki) nie stanowi samospełniającej się przepowiedni. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest wiele, średnia życia wydłuża się, co dziś często powoduje, że „aż do śmierci” może oznaczać okres 50-60 lat. W tak długim czasie, bardzo często zmieniają się nasze priorytety, marzenia, aspiracje. Rozwijamy się, kształtują nas odmienne doświadczenia, budzą się w nas nowe potrzeby.
Najlepiej z głową.
Zdarza się, że kiedy podejmujemy decyzję o odejściu, działamy emocjonalnie i bez gruntownego przygotowania. Kończy się związek, czasem niesie to ze sobą ból i rozżalenie, czasem lekkość na myśl o nowym rozdziale. Nie w głowie nam wtedy zastanawianie się nad prawnymi aspektami naszych decyzji. To jest jednak zdecydowanie ten moment, gdy warto się zatrzymać i jeszcze przed złożeniem pozwu rozwodowego spokojnie zastanowić się i przygotować do kolejnych kroków. Kiedy poznamy możliwości prawne, określimy swoje potrzeby, jest duża szansa, że unikniemy później niepotrzebnych emocji i strat finansowych. Łatwiej też nam będzie poukładać swoje przyszłe życie na własnych warunkach.
Do rozwodu warto dobrze się przygotować, aby nic nas nie zaskoczyło i nie pokrzyżowało naszych planów. Skoro jest to decyzja w istotny sposób wpływająca na nasze życie, nie należy zostawiać jej przypadkowi, lecz poświęcić trochę czasu, aby być przygotowanym na każdy mogący się pojawić scenariusz. Pamiętasz przygotowania do ślubu? Również przy rozwodzie warto zarezerwować na nie odpowiednią ilość czasu.
W pozwie o rozwód możesz zażądać:
- żeby sąd w ogóle nie rozpatrywał tego, kto jest winny (czyli tzw. rozwód bez orzekania o winie)
- orzeczenia rozwodu z wyłącznej winy Twojego współmałżonka (albo Twojej)
- żeby sąd orzekł rozwód z winy obydwu stron
Aby uzyskać rozwód musimy przede wszystkim wykazać, że spełnione zostały przesłanki ustawowe, a między małżonkami wygasły więzi: duchowa, fizyczna oraz gospodarcza.
Czyli mówiąc wprost, Sąd sprawdza czy małżonkowie już się nie kochają, nie są związani emocjonalnie ani nie prowadzą wspólnie swoich finansów. To wydaje się banalne, ale jest bardzo istotne. Sąd z uwagą przygląda się tym okolicznościom i jeśli uzna, że są szanse na dalsze trwanie małżeństwa to… nie udzieli rozwodu.
Co wtedy? Formalnie nadal związek małżeński będzie trwał i będziemy musieli odczekać jakiś czas, aby ponownie złożyć pozew o rozwód. Tym razem bardziej przemyślany. Sąd sprawdzi co zmieniło się w międzyczasie i podejmie nową decyzję.
Rozwód bez orzekania o winie
Zdarza się, że kiedy podejmujemy decyzję o odejściu, działamy emocjonalnie i bez gruntownego przygotowania. Kończy się związek, czasem niesie to ze sobą ból i rozżalenie, czasem lekkość na myśl o nowym rozdziale. Nie w głowie nam wtedy zastanawianie się nad prawnymi aspektami naszych decyzji. To jest jednak zdecydowanie ten moment, gdy warto się zatrzymać i jeszcze przed złożeniem pozwu rozwodowego spokojnie zastanowić się i przygotować do kolejnych kroków. Kiedy poznamy możliwości prawne, określimy swoje potrzeby, jest duża szansa, że unikniemy później niepotrzebnych emocji i strat finansowych. Łatwiej też nam będzie poukładać swoje przyszłe życie na własnych warunkach.
Rozwód z orzekaniem o winie
W tym przypadku przeprowadza się czasochłonne postępowanie dowodowe. Odbywają się przesłuchania świadków – najczęściej Rodziny i Znajomych małżonków, nierzadko kolegów z pracy. Małżonkowie przedstawiają nagrania rozmów lub sytuacji, zdjęcia – wszystko, aby wykazać winę drugiego z nich. Czasem taki rozwód – długi, ciężki jest jedyną możliwością rozwiązania małżeństwa. Katalog dowodowy jest otwarty i obejmuje wszystko, co może wykazać istnienie faktów, na których opieramy swoje twierdzenia. Tylko osoba z doświadczeniem jest w stanie przewidzieć, co w konkretnej sprawie może mieć znaczenie. Ważne też, żeby nie zasypać sądu milionem dokumentów, przez które nikt nie będzie miał siły przebrnąć, a wśród których utoną te mogące zaważyć na wyniku sprawy.
Wspólne dzieci
Mimo tego, że nie będziemy już małżonkami, wciąż będziemy rodzicami wspólnych dzieci. Pomocnym dla dalszej współpracy jest wspólne ustalenie rodzicielskiego porozumienia (planu) wychowawczego. Powinniśmy wspólnie zastanowić się jakimi zasadami będziemy się teraz kierować. Na początek warto ustalić z kim będą mieszkały dzieci i w jaki sposób będą mogły kontaktować się z drugim z rodziców. Możliwości jest wiele – opieka naprzemienna czyli np. tydzień na tydzień, dwa na dwa, lub 3 dni na 3 dni jeśli rodzice mieszkają niedaleko siebie i potrafią współdziałać dla dobra dziecka.
Rozwiązaniem dość rzadko stosowanym w Polsce ze względu na poziom zamożności społeczeństwa, jest pozostawienie dzieci w dotychczasowym miejscu zamieszkania (tzw. gniazdowanie), podczas gdy rodzice wynajmują jedno lub dwa mniejsze mieszkania w pobliżu i wprowadzają się do dzieci na czas sprawowania opieki (rozwiązanie wywodzące się z praktyki skandynawskiej).
Nadrzędną zasadą postępowania rodzinnego jest zasada dobra dziecka. Tylko w wyjątkowych przypadkach można jednego z rodziców pozbawić wykonywania władzy rodzicielskiej, częściej możemy ją jednak ograniczyć do określonych uprawnień np. kwestii związanych z leczeniem w przypadku ciężkiej choroby, edukacji.
Jeśli rodzice przedstawią wspólnie wypracowane porozumienie wychowawcze Sąd może postanowić o pozostawieniu władzy obojgu rodzicom, którzy zobowiązani będą stosować w praktyce określone porozumieniem zasady wychowawcze.
Pozbawienie władzy rodzicielskiej
Wniosek o pozbawienie władzy rodzicielskiej jest uzasadniony, gdy władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody (np. gdy rodzic zaginął, odbywa długą karę pozbawienia wolności, jest przewlekle chory, wyjechał za granicę na stałe); rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej (np. nadmiernie karcą dziecko, wykorzystują seksualnie, zmuszają do ciężkiej pracy zarówno w celach zarobkowych jak i w gospodarstwie domowym, namawiają dziecko do popełnienia przestępstw); rodzice w sposób rażący zaniedbują swoje obowiązki względem dziecka (np. zaniedbują dzieci, celowo nie wywiązują się z obowiązku alimentacyjnego, prowadzą tryb życia nie gwarantujący prawidłowego rozwoju dziecka przez alkohol, narkotyki itp.).
Pamiętajmy, że nawet przy pozbawieniu władzy rodzicielskiej rodzic zachowuje prawo do osobistych kontaktów z dzieckiem – jest to bowiem jego obowiązkiem rodzicielskim. Tą kwestię można uregulować w osobnym postępowaniu, gdzie można wnosić o ustalenie zakazu kontaktów z ważnych powodów.
